DorpsstraatEllemeet biedt rust, verschaft onderdak aan veel gasten, draagt een foute naam en herbergt een bijzondere molen. Bovendien heeft het dorp ze alle vijf op een rij. Daarover straks meer.
Fiets op een zomerse dag naar Ellemeet en zet je neer op een bankje op het plein bij de voormalige smidse. De kans bestaat dat je de enige bent, terwijl je op hetzelfde moment over de hoofden kunt lopen in Renesse en Haamstede. Toch verdient ook Ellemeet veel aan het toerisme. De gezamenlijke oppervlakte van de Burgemeester de Bruijnstraat Ellemeetcampings en bungalowparken is groter dan die van de dorpskern. Dat komt doordat de stranden van noordelijk Schouwen-Duiveland op nog geen kilometer afstand liggen.
De naamgeving van het dorp is bijzonder. Ellemeet ontstond in de Middeleeuwen rond de Hogeweg, twee kilometer ten zuiden van de huidige kern. Dat dorp ging ten onder door het in oktober 1575 begonnen Beleg van Zierikzee door Spaanse troepen onder aanvoering van Cristobal Mondragon. De stad gaf zich 29 juli 1576 over. Tijdens de belegering werd er rond de stad flink gevochten tussen Spaanse en prinsgezinde troepen. Dat leidde onder meer tot de verwoesting van de kerk van Ellemeet. Die werd niet herbouwd en de inwoners trokken massaal weg. Velen vestigden zich in Oudendijke, toen nog een gehucht.
Begraafplaat oud EllemeetDe naam Oudendijke bleef nog eeuwen lang in zwang. Dat veranderde bij de gemeentelijke herindeling van 1961. Het dorp ging toen samen met Scharendijke, Elkerzee, Kerkwerve en Duivendijke op in de gemeente Midden Schouwen. Bij die gelegenheid kreeg Oudendijke de naam van het oude dorp. Aan de Hogeweg ligt intussen nog altijd de begraafplaats van het eerste Ellemeet als enige getuige van het voormalige dorp. Wat de etymologie van de naam Ellemeet betreft wordt aangenomen dat deze terugvoert op een mede (weiland) van een zekere persoon, mogelijk Eli.
Bebouwing
Dorpshuis aan Deensestraat EllemeetDe kern van Ellemeet bestaat uit een handvol straten rond de doorgaande verbinding, de Kuyerdamseweg. Ten noorden daarvan ligt de Nieuweweg, voor fietsers een prima verbinding tussen dorp en strand. De overige straten liggen aan de zuidzijde van de Kuyerdamseweg. Aan de de Deensestraat staan nog enkele woningen die door Denemarken zijn geschonken na de Ramp van 1953. Daarmee is ook de direct de naam verklaard.
Aan de Dorpsstraat staan de meeste karakteristieke Stoofweg met bijzondere huisnaamwoningen. De straat heeft de vorm van een winkelhaak. Het dat in pleinvorm is gebouwd is het mooist. Hier staat een voormalige smidse. Daarvoor staat een travalje (hoefstal). Klik hier voor meer informatie. In het plaveisel ligt ook een molensteen. Smeden gebruikten molenstenen bij het maken van wagenwielen. Ze legden de hoepels van de wielen om de steen en wisten zo exact de maat. Aan de Schelpweg draagt een woning de intrigerende naam ‘Nog te vroeg’.
Molen
't Hert of Oostermolen Hoewel klein van stuk is de molen ’t Hert aan de Moolweg een bijzondere wiekendrager. Dat komt omdat er naast deze molen van het type grondzeiler een builhuis staat. Even ter uitleg, een buil is een werktuig waarmee tarwemeel wordt geschud. Hierdoor worden zemelen en gries eruit verwijderd en resteert bloem voor het bakken van wittebrood. Meestal voltrok dit proces zich in een buil in de molen. Omdat er in ’t Hert geen plaats was werd voor de buil een huisje gebouwd dat
Molen en builhuis zijn met elkaar verbonden gedeeltelijk wegspoelde bij de Ramp van 1953. Na de watersnood werd het weer hersteld. Het bijzondere schuilt hierin dat de buil vanuit de molen via een tussendrijfwerk wordt aangedreven op windkracht. ’t Hert werd gebouwd in 1748 en behoort tot de oudste wiekendragers van Zeeland. De meeste molens in Nederland zijn eigendom van overheden of stichtingen. 't Hert is is al sinds 30 mei 1857 in handen van telgen van de familie Dijkman, die sinds de 19e eeuw vele molens bezat op Schouwen-Duiveland en Tholen. De familie stamt oorspronkelijk uit Duitsland en droeg daar de naam Diekman.
Vijf op een rij
Een handvol viaductenDe voet van de op 30 september 1973 geopende Brouwersdam ligt op het grondgebied van Ellemeet. Dit zevende Deltawerk verbindt Schouwen-Duiveland met Goeree-Overflakkee. Onder de wegen die van en naar de dam leiden loopt de Rampweg. Hier kom je onder vijf viaducten door, die op één lijn liggen. In Zeeland is voor zover bekend geen ander dorp dat kan bogen op een dergelijk vijftal. Wie meer voorbeelden kent gelieve zich te melden via een reactie onderaan dit verhaal.
©Google MapsGemeente en inwonertallen
De voormalige gemeente Ellemeet telde 324 inwoners in 1815. Na een piek van 538 ingezetenen in 1877, daalde het inwonertal tot 481 in 1899. In 1980 woonden er nog 284 mensen en per 1 januari 1997 werden er 338 geteld. De gemeente Ellemeet ging in 1961 op in Midden-Schouwen. Sinds 1 januari 1997 maakt het dorp deel uit van de gemeente Schouwen-Duiveland.©Google Maps
Eten en drinken
Je kunt een vorkje prikken bij Eetcafé ’t Ellemeetje. Klik hier voor website. Eetcafé aan Kuijerdamseweg003
Logies
Ellemeet heeft een ruim aanbod aan recreatiebedrijven waar je kunt kamperen of een vakantiebungalow huren. Ellemeet ligt vlakbij de uitgestrekte stranden van Schouwen Duiveland. Het is bovendien een prachtige uitvalsbasis voor fiets- en wandeltochten tochten over het voormalige eiland.
Klik hier voor landgoedcamping Hoeve Batenburg.
Klik hier voor Bungalowpark De Harde.
Klik hier voor Chaletpark Alles Wisselt.
Klik hier voor Vakantie- en recreatiepark Klaverweide.
Klik hier voor Buitenplaats Oudendijke.
Hieronder de links naar de beschrijvingen van de overige plaatsen op Schouwen-Duiveland
Bruinisse Brouwershaven Burgh Dreischor Ellemeet Haamstede Kerkwerve Nieuwerkerk Ouwerkerk Oosterland Renesse Scharendijke Serooskerke Sirjansland Westerschouwen Zierikzee Zonnemaire
Molen, gezien vanaf de Moolweg
...sprekende steen...
Blij makende huisvlijf aan de Moolweg in Ellemeet
De smidse...
...en de molensteen...
Gezien aan de Hogeweg: eerbetoon aan burgemeester De Glopper